Monday, October 30, 2000

The valour and death of Sweta! | Bhishma-Parva-Section-048b

(Bhishmavadha Parva -06)


Dhritarashtra said,--"When that great bowman Sweta proceeded towards Salya's car, what did the Kauravas and the Pandavas do, O Sanjaya? And what also did Bhishma the son of Santanu do? Tell me who ask thee, all this."

Sanjaya said,--"O king, hundreds and thousands of bulls among Kshatriyas, all brave and mighty car-warriors, placing the generalissimo Sweta in the van, and displaying their strength. O Bharata, unto thy royal son and with Sikhandin also at their head, desired to rescue (Sweta). And those mighty car-warriors rushed towards Bhishma's car decked with gold desirous of slaying that foremost of warriors. And the battle that ensued then was terrible. I shall describe to thee that wonderful and terrific battle as it occurred between thy troops and those of the enemy.


The son of Santanu made the terraces of many cars empty, (for) that best of car-warriors showering (his) arrows, cut off many heads. Endued with energy equal to that of the Sun himself, he shrouded the very Sun with his arrows. And he removed his enemies from around him in that combat like the rising Sun dispelling the darkness around. And in that battle, O king, arrows were shot by him in hundreds and thousands that were powerful and possessed of great impetuosity and that took in that conflict the lives of numberless Kshatriyas.

And in that combat he felled heads, by hundreds, of heroic warriors, O king, and elephants cased in thorny mail, like summits of mountains (felled) by heaven's bolt. And cars, O king, were seen to mingle with cars. A car might be seen upon another car, and a steed upon another steed. And impetuous chargers, O king, bore hither and thither heroic riders in the prime of youth, slain and hanging (from their saddles) with their bows (still in their grasp).[339]

With swords and quivers attached (to their persons) and coats of mail loosened (from their bodies), hundreds of warriors, deprived of life, lay on the ground, sleeping on beds (worthy) of heroes. Rushing against one another, falling down and rising up again and rushing again having risen up, the combatants fought hand to hand. Afflicted by one another, many rolled on the field of battle. Infuriate elephants rushed hither and thither, and car-warriors by hundreds were slain.

And car-warriors, along with their cars, were crushed on all sides. And some warriors fell upon his car, slain by another with arrows. And a mighty car-warrior might be seen to fall down from high, his charioteer (also) having been slain. A thick dust arose, and thereupon unto the warrior struggling in battle, the twang of the (hostile) bow indicated the struggling adversary before. From the pressure also on their bodies, combatants guessed their foes.

And the warriors, O king, fought on with arrows, guided by the sound of bow-strings and (hostile) division. The very hiss of the arrows shot by the combatants at one another could not be heard. And so loud was the sound of drums, that it seemed to pierce the ears. And in that tumultuous uproar making the hair stand on end, the name of the combatant uttered in the battle, while displaying his prowess, could not be heard. The sire could not recognise the son of his loins. One of the wheels being broken, or the yoke being torn off or one of the steeds being slain, the brave car-warrior was overthrown from his car, along with his charioteer, by means of straight arrows. And thus many heroic warriors, deprived of their cars, were seen to fly away.[340]

He who was slain had cut off; he who was not slain, was struck at the very vitals: but unstruck there was none, when Bhishma attacked the foe. And in that terrific battle, Sweta caused a great slaughter of the Kurus. And he slew many noble princes by hundreds upon hundreds.[341] And he cut off, by means of his arrows, the heads of car-warriors by hundreds upon hundreds, and (their) arms decked with Angadas, and (their) bows all around. And car-warriors and car-wheels and others that were on cars, and the cars themselves, and standards both small and costly, O king, and large bodies of horses, and crowds of cars, and crowds of men, O Bharata's race, were destroyed by Sweta.

Ourselves, from fear of Sweta, abandoning (Bhishma) that best of car-warriors, left the battle retreating to the rear and, therefore, do we (now) behold your lordship. And all the Kurus, O son of Kuru's race, beyond the range of arrows, and abandoning Bhishma the son of Santanu, in that battle, stood (as spectators though) armed for the combat. Cheerful in the hour of (universal) cheerlessness, that tiger among men Bhishma, alone of our army, in that terrible battle stood immovable like the mountain Meru. Taking the lives (of the foe) like the Sun at close of winter, he stood resplendent with the golden rays (of his car) like the Sun himself with his rays. And that great bowman shot clouds of arrows and struck down the Asuras.[342]

And while being slaughtered by Bhishma in that dreadful combat, those warriors breaking away from their ranks, they all fled from him, as if from a fire fed by fuel.[343] Encountering the single warrior (Sweta), that slayer of foes, Bhishma, was the only one (amongst us) who was cheerful and whole. Devoted to the welfare of Duryodhana, he began to consume the Pandava (warrior). Reckless of his very life which is difficult of being cast off, and abandoning all fear he slaughtered, O king, the Pandava army in that fierce conflict.[344]

And beholding the generalissimo (Sweta) smiting the (Dhartarashtra) divisions, thy father Bhishma, called also Devavrata, impetuously rushed against him. Thereupon, Sweta covered Bhishma with an extensive net-work of arrows. And Bhishma also covered Sweta with a flight of arrows. And roaring like a couple of bulls, they rushed, like two infuriate elephants of gigantic size or two raging tigers, against each other. Baffling each other's weapons by means of their weapons, those bulls among men, viz., Bhishma and Sweta fought with each other, desirous of taking each other's life.

________________________________________

Footnotes

345. In the first line of 71st verse, the word is not 'Laghu' but 'alaghu', the initial 'a' being only silent according to the rule of Sandhi. Though omitted in the Bengal texts, it occurs in the Bombay edition.

346. 'Ghoram', 'ugram', 'mahabhayam', are pleonastic.

347. In the first line of 87 for Maheswara (meaning Siva) the Bombay text reads Dhaneswara (meaning Kuvera, the lord of treasures). For also 'Bhimainipatitiya' in the second line the Bombay text reads 'Bhishma inipainya'.

தமிழில் | In Tamil

மஹாபாரதத்தின் முக்கிய மனிதர்கள் வரும் பகுதிகள்

அகம்பனன் அகலிகை அகஸ்தியர் அகிருதவரணர் அக்ருதவ்ரணர் அக்னி அங்கதன் அங்காரபர்ணன் அங்கிரஸ் அசமஞ்சன் அசலன் அசுவினிகள் அஞ்சனபர்வன் அதிரதன் அத்புதன் அத்ரி அத்ரிசியந்தி அபிமன்யு அம்பரீஷன் அம்பா அம்பாலிகை அம்பிகை அம்பை அயோதா தௌம்யா அரிஷ்டநேமி அருணன் அருணி அருந்ததி அர்வாவசு அர்ஜுனன் அலம்பலன் அலம்புசன் அலம்புசை அலர்க்கன் அலாயுதன் அவிந்தியன் அவுர்வா அனுகம்பகன் அனுவிந்தன் அன்சுமான் அஷ்டகன் அஷ்டவக்கிரர் அஸ்மர் அஸ்வசேனன் அஸ்வத்தாமன் அஸ்வபதி அஹல்யை ஆங்கரிஷ்டன் ஆணிமாண்டவ்யர் ஆதிசேஷன் ஆத்ரேயர் ஆர்யகன் ஆர்ஷ்டிஷேணர் ஆஜகரர் ஆஸ்தீகர் இக்ஷ்வாகு இந்திரசேனன் இந்திரசேனை இந்திரத்யும்னன் இந்திரன் இந்திரஜித் இந்திரோதர் இராவான் {அரவான்} இல்வலன் உக்கிரசேனன் உக்தன் உக்ரசேனன் உசீநரன் உச்சைஸ்ரவஸ் உதங்கர் உதங்கா உதத்யர் உத்தமௌஜஸ் உத்தரன் உத்தரை உத்தவர் உத்தாலகர் உபமன்யு உபரிசரன் உபஸ்ருதி உமை உலூகன் உலூபி ஊர்வசி எலபத்திரன் ஏகதர் ஏகதன் ஏகலவ்யன் ஐராவதன் ஓகவதி ஔத்தாலகர் ஔத்தாலகி கங்கன் கங்கை கசன் கசியபர் கடோத்கசன் கணிகர் கண்வர் கதன் கத்ரு கந்தன் கபிலர் கபோதரோமன் கயன் கராளன் கருடன் கர்ணன் கலி கல்கி கல்மாஷபாதன் கவந்தன் கனகன் கஹோடர் காகமா காக்ஷிவத் காசியபர் காதி காந்தாரி காமதேனு காயத்ரி காயவ்யன் கார்க்கோடகன் கார்க்யர் கார்த்தவீரியார்ஜுனன் கார்த்திகை காலகவிருக்ஷீயர் காலகேயர் காலவர் காலன் காளி கிந்தமா கிரது கிரந்திகன் கிராதன் கிரிசன் கிரிடச்சி கிருதவர்மன் கிருதவீர்யன் கிருதாசி கிருபர் கிருபி கிருஷ்ணன் கிர்மீரன் கீசகர்கள் கீசகன் குசிகன் குணகேசி குணி-கர்க்கர் குண்டதாரன் குந்தி குந்திபோஜன் குபேரன் கும்பகர்ணன் குரு குரோதவாசர்கள் குவலாஸ்வன் கேசினி கேசின் கேதுவர்மன் கைகேயன் கைகேயி கைடபன் கோடிகன் கோமுகன் கௌசிகர் கௌசிகி கௌதமர் கௌதமன் கௌதமி க்ஷத்ரபந்து க்ஷேமதர்சின் க்ஷேமதூர்த்தி சகரன் சகாதேவன் சகுந்தலை சகுனி சக்திரி சக்ரதேவன் சங்கன் சசபிந்து சச்சி சஞ்சயன் சஞ்சயன் 1 சதயூபன் சதானீகன் சத்தியசேனன் சத்தியபாமா சத்தியர் சத்தியவதி சத்தியஜித் சத்யசேனன் சத்யபாமா சத்யவான் சத்ருஞ்சயன் சந்தனு சந்திரன் சமங்கர் சமீகர் சம்சப்தகர்கள் சம்பரன் சம்பா சம்பாகர் சம்பை சம்வர்ணன் சம்வர்த்தர் சரபன் சரஸ்வதி சர்மின் சர்மிஷ்டை சர்யாதி சலன் சல்லியன் சனத்சுஜாதர் சஹஸ்ரபத் சாகரன் சாண்டிலி சாண்டில்யர் சாத்யகி சாத்யர்கள் சாந்தை சாம்பன் சாம்யமணி சாரங்கத்வஜன் சாரஸ்வதர் சாரிசிரிகன் சாருதேஷ்ணன் சார்வாகன் சால்வன் சாவித்ரி சிகண்டி சிங்கசேனன் சிசுபாலன் சித்திரசேனன் சித்திரன் சித்திராங்கதை சித்ரகுப்தன் சித்ரவாஹனன் சிநி சிந்துத்வீபன் சிபி சியவணன் சியவனர் சிரிகாரின் சிரிங்கின் சிருஞ்சயன் சிவன் சீதை சுகர் சுகன்யா சுகுமாரி சுகேது சுக்ரது சுக்ரன் சுக்ரீவன் சுசர்மன் சுசோபனை சுதக்ஷிணன் சுதசோமன் சுதர்சனன் சுதர்மை சுதன்வான் சுதாமன் சுதேவன் சுதேஷ்ணை சுநந்தை சுந்தன் உபசுந்தன் சுபத்திரை சுப்ரதீகா சுமித்திரன் சுமுகன் சுரதன் சுரதை சுரபி சுருதகர்மன் சுருதசேனன் சுருதர்வன் சுருதர்வான் சுருதாயுதன் சுருதாயுஸ் சுருவாவதி சுலபை சுவர்ணஷ்டீவின் சுவாகா சுவேதகேது சுனந்தை சுனஸ்ஸகன் சுஷேணன் சுஹோத்திரன் சூதன்வான் சூரன் சூரியதத்தன் சூரியவர்மன் சூரியன் சூர்ப்பனகை சேகிதானன் சேதுகன் சேனஜித் சைகாவத்யர் சைப்யை சைரந்திரி சோமகன் சோமதத்தன் சௌதி சௌதியும்னி சௌனகர் தக்ஷகன் தக்ஷன் தண்டதாரன் தண்டன் தண்டி ததீசர் தத்தாத்ரேயர் தபதி தபஸ் தமயந்தி தமனர் தம்போத்பவன் தர்மதர்சனர் தர்மதேவன் தர்மத்வஜன் தர்மவியாதர் தர்மாரண்யர் தளன் தனு தாத்ரேயிகை தாரகன் தாருகன் தார்க்ஷ்யர் தாலப்யர் தியுமத்சேனன் திரஸதஸ்யு திரிசிரன் திரிதர் திரிஜடை திருதராஷ்டிரன் திருதவர்மன் திருஷ்டத்யும்னன் திரௌபதி திலீபன் திலோத்தமை திவோதாசன் தீர்க்கதமஸ் துச்சலை துச்சாசனன் துந்து துரியோதனன் துருபதன் துருபதன் புரோகிதர் துரோணர் துர்க்கை துர்மதன் துர்மர்ஷணன் துர்முகன் துர்வாசர் துர்ஜயன் துலாதாரன் துவஷ்டிரி துவாபரன் துவிதன் துஷ்கர்ணன் துஷ்யந்தன் தேவ தேவகி தேவசர்மன் தேவசேனா தேவசேனை தேவமதர் தேவயானி தேவராதன் தேவலர் தேவஸ்தானர் தேவாபி தௌமியர் நகுலன் நகுஷன் நமுசி நரகாசுரன் நரன் நளன் நளன்2 நாகன் நாசிகேதன் நாடீஜங்கன் நாரதர் நாராயணர்கள் நாராயணன் நிருகன் நிவாதகவசர்கள் நீலன் நைருதர்கள் பகதத்தன் பகர் பகன் பகீரதன் பங்காஸ்வனன் பசுஸகன் பஞ்சசிகர் பஞ்சசூடை பத்மநாபன் பத்மன் பத்ரகாளி பத்ரசாகன் பத்ரா பப்ருவாஹனன் பரசுராமர் பரதன் பரத்வாஜர் பராசரர் பராவசு பரிக்ஷித் பரீக்ஷித்1 பர்ணாதன் பர்வதர் பலராமன் பலன் பலி பலிதன் பாகுகன் பாணன் பாண்டியன் பாண்டு பானுமதி பானுமான் பாஹ்லீகர் பிங்களன் பிங்களை பிரகலாதன் பிரதர்த்தனன் பிரதிவிந்தியன் பிரதீபன் பிரத்யும்னன் பிரத்னஸ்வன் பிரமாதின் பிரம்மதத்தன் பிரம்மத்வாரா பிரம்மன் பிரம்மாதி பிராதிகாமின் பிருகதஸ்வர் பிருகத்யும்னன் பிருகு பிருது பிருந்தாரகன் பிருஹத்சேனை பிருஹத்பலன் பிருஹத்ரதன் பிருஹந்நளை பிருஹஸ்பதி பீமன் பீமன்1 பீஷ்மர் புரு புருரவஸ் புரோசனன் புலஸ்தியர் புலஹர் புலோமா புஷ்கரன் பூமாதேவி பூரி பூரிஸ்ரவஸ் பூஜனி போத்யர் பௌரவன் பௌரிகன் பௌலோமர் மங்கணகர் மங்கி மடன் மணிமான் மதங்கன் மதயந்தி மதிராக்ஷன் மது மதுகைடபர் மந்தபாலர் மந்தரை மயன் மருத்தன் மலயத்வஜன் மனு மஹாபிஷன் மஹிஷன் மஹோதரர் மாணிபத்ரன் மாதலி மாதவி மாத்ரி மாந்தாதா மாரீசன் மார்க்கண்டேயர் மாலினி மிருத்யு முகுந்தன் முசுகுந்தன் முத்கலர் முனிவர்பகன் மூகன் மேதாவி மேனகை மைத்ரேயர் யது யமன் யயவரர் யயாதி யவக்கிரீ யாதுதானி யாஜ்ஞவல்கியர் யுதாமன்யு யுதிஷ்டிரன் யுயுத்சு யுவனாஸ்வன் ரந்திதேவன் ராகு ராதை ராமன் ராவணன் ராஜதர்மன் ரிசீகர் ரிதுபர்ணன் ரிஷபர் ரிஷ்யசிருங்கர் ருக்மரதன் ருக்மி ருக்மிணி ருசங்கு ருசி ருத்திரன் ருரு ரேணுகன் ரேணுகை ரைப்பியர் ரோமபாதன் ரோஹிணி லக்ஷ்மணன் லட்சுமணன் லட்சுமி லபிதை லோகபாலர்கள் லோபாமுத்திரை லோமசர் லோமபாதன் லோமஹர்ஷனர் வசாதீயன் வசிஷ்டர் வசு வசுதேவர் வசுமனஸ் வசுமான் வசுஹோமன் வதான்யர் வந்தின் வருணன் வர்கா வஜ்ரவேகன் வஜ்ரன் வாசுகி வாதாபி வாமதேவர் வாயு வார்ஷ்ணேயன் வாலகில்யர் வாலி விகர்ணன் விசரக்கு விசாகன் விசித்திரவீரியன் விசோகன் விதுரன் விதுலை விந்தன் விபாண்டகர் விபாவசு விபீஷணன் விபுலர் வியாக்ரதத்தன் வியாசர் வியுஷிதஸ்வா விராடன் விருத்திரன் விருபாகஷன் விருஷகன் விருஷசேனன் விருஷதர்பன் விருஷபர்வன் விரோசனன் விவிங்சதி வினதை விஷ்ணு விஸ்வகர்மா விஸ்வாமித்ரர் வீதஹவ்யன் வீரத்யும்னன் வீரபத்ரன் வேதா வேனன் வைகர்த்தனன் வைசம்பாயனர் வைவஸ்வத மனு வைனியன் ஜடாசுரன் ஜடாயு ஜந்து ஜமதக்னி ஜரத்காரு ஜராசந்தன் ஜரிதை ஜரை ஜலசந்தன் ஜனகன் ஜனதேவன் ஜனபதி ஜனமேஜயன் ஜனமேஜயன் 1 ஜாம்பவதி ஜாரிதரி ஜாஜலி ஜிமூதன் ஜீவலன் ஜெயத்சேனன் ஜெயத்ரதன் ஜைகிஷவ்யர் ஜோதஸ்நாகாலி ஷாமந்தர் ஸனத்குமாரர் ஸுமனை ஸுவர்ச்சஸ் ஸ்கந்தன் ஸ்தாணு ஸ்தூணாகர்ணன் ஸ்யூமரஸ்மி ஸ்ரீ ஸ்ரீமதி ஸ்ரீமான் ஸ்வேதகி ஸ்வேதகேது ஸ்வேதன் ஹயக்ரீவன் ஹரிச்சந்திரன் ஹர்யஸ்வன் ஹனுமான் ஹாரீதர் ஹிடிம்பன் ஹிடிம்பை ஹிரண்யவர்மன் ஹோத்திரவாஹனர்